Funkcionalna dijagnostika sportista

FUNKCIONALNA DIJAGNOSTIKA SPORTISTA I REKREATIVACA

Dijagnostika fizičke spremnosti sportista i rekreativaca predstavlja sastavni deo procesa planiranja, kontrole i realizacije trenažnog procesa. Predstavlja savremen, naučno zasnovan i stručno prihvaćen način provere trenutnog fizičkog stanja ispitanika. U okviru dijagnostičkog postupka, u zavisnosti od ciljeva testiranja i potreba sportista, vrši se procena motoričkih i funkcionalnih sposobnosti. Dodatne mogućnosti predstavljaju procena psihosocijalnog statusa, odnosno stepena psihološke pripremljenosti sportista.

Koje vrste sistematskih sportsko-medicinskih pregleda postoje?

1. Obavezni (osnovni) sportsko-medicinski pregled
2. Prošireni sportsko-medicinski pregled sa testom opterećenja

Koji su ciljevi testiranja?

• utvrđivanja trenutnog stanja sportske forme ispitanika i informisanja trenera o ispitivanim parametrima kod sportista
• kontrola i ocena kvaliteta realizacije trenažnog procesa
• prognoza sportskog potencijala ispitanika
• selekcija ili usmeravanje dece prema određenim sportskim disciplinama
• praćenja razvoja motoričkih sposobnosti dece.

(Pored motoričkih testova, sastavni deo ovog procesa je redovna zdravstvena kontrola sa praćenjem posturalnog statusa i identifikacija eventualnih deformiteta – kičma, stopalo; takav pristup omogućava pravovremeno uočavanje eventualnih neuravnoteženosti u motoričkom razvoju dece, čime se olakšava rad na korekciji utvrdjenih anatomskih I funkcionalnih anomalija).

• kontrola i praćenje rehabilitacionog procesa nakon sportskih povreda.

Testiranje obuhvata pripremu za test (zakazivanje testiranja, informisanje o neophodnim preduslovima, vremenu i načinu testiranja, odabir odgovarajuće metode, upoznavanje ispitanika sa zadacima testova), sam proces testiranja i na kraju analizu i interpretaciju dobijenih rezultata.

Ko može biti korisnik testiranja fizičke spremnosti?

• sportski klubovi i pojedinci
• rekreativci (poseban oprez je potreban kod osoba koje se nakon pauze uključujuju odmah u intenzivne fizičke aktivnosti)
• škole sporta (kontrola posturalnog statusa, psihomotornog razvoja i funkcionalnih sposobnosti)
• adolescenti koji se oporavljaju od sportske povrede ili bolesti
• osobe sa dijagnostikovanim zdravstvenim problemima ili osobe kod kojih je postavljena sumnja da imaju potencijalna ograničenja kada je u pitanju obim i intenzitet fizičke aktivnosti (kontrola funkcionalnog, posturalnog i motoričkog statusa).

Poliklinika Sport Medica raspolaže savremenom opremom za testiranje sportista, kao i ostalih grupa ispitanika, prema medicinskim indikacijama.

In Body analizatori sastava tela
 

In Body je brza, precizna i neinvazivna metoda za analizu sastava tela, koja nam pruža detaljne informacije o našoj težini, procentu vode u organizmu, mišićnoj i koštanoj masi, kao i o količini masnog tkiva u telu.

Visoka tehnologija koju InBody koristi omogućava da jednostavnim merenjem dobijete niz parametara čijom analizom je moguće prevenirati bolesti i stanja kao što su, izmedju ostalih: povišen krvni pritisak, dijabetes, ostale bolesti srca i krvnih sudova, odnosno deponovanje masti u jetri (masna jetra). Poseban naglasak treba staviti na podatke o nivou masnog tkiva u predelu abdomena i edematozne promene kao posledicu oštećenja kardiovaskularnog sistema. Zahvaljujući tome InBody analizatori imaju široku primenu prilikom internističkih i sistematskih pregleda, a veoma su važan segment i u sportskoj medicini kao sastavni deo testiranja sportista bilo u okviru osnovnog sportsko-medicinskog pregleda, bilo kao deo pripreme za ergometrijsko testiranje sportista.

InBody nudi mogućnost preciznog praćenja napretka tokom rada na razvijanju telesnih sposobnosti i postizanju uravnoteženosti tokom trenažnog i takmičarskog procesa kod sportista. Segmentna analiza i izmereni indexi su neophodni kod određivanja plana fizičke aktivnosti sportista.

Osim toga, analiza sastava tela korisna je i u fitness-u jer nam omogućava da pratimo i svoj napredak u vežbanju i identifikujemo oblasti tela koje trebamo da unapredimo.

Sa druge strane, promene na telu nakon izvršenih terapijskih procedura u okviru rehabilitacije pacijenata sa sportskim povredama je mnogo lakše pratiti kada se dobiju precizne mere za svaki deo tela pojedinačno (ruke, noge, trup). InBody je, kao merni uređaj osetljiv do te mere može detektovati promene koje se događaju iz časa u čas, a koje se fizikalnim pregledom ne mogu ustanoviti.

Uz precizne podatke o bazalnom metabolizmu, možemo kreirati i personalizovani plan ishrane za gubljenje težine ili dobijanje mišićne mase.

Ergometrijsko testiranje

Funkcionalnim testom opterećenja proverava se reakcija organizma na fizički napor i sposobnost organizma da se izloži fizičkom naporu. Svaka osoba koja planira da se podvrgne fizičkom naporu treba da prođe kroz određene nivoe zdravstvene kontrole.

Prvo se radi osnovni sportsko-medicinski pregled koji se sastoji od antropometrije – merenja telesne težine, telesne visine, procenta telesne masti (Body Mass Index- BMI), labaratorijskih analiza krvi, fizikalnog pregleda i EKG-a u miru.

Nakon osnovnog sportsko-medicinskog pregleda pristupa se testu fizičkog napora prilikom koga se određuje nivo i stepen fizičkog napora za koji je svaki pojedinac, bilo da je u pitanju aktivni sportista, bilo rekreativac, sposoban.

U polklinici Sportmedica test fizičkog napora se izvodi na BTL EKG STRES TEST SISTEMU koji se sastoji od BTL CardioPoint Ergo E600 i BTL Treadmill Sport trake.

Ergometrija (test opterećenja, ergometrijski test) je neinvazivna dijagnostička metoda kojom se na posredan način ispituje stanje i funkcionalna sposobnost krvnih sudova koje krvlju opskrbljuju srčani mišić. Ergometrijski test se izvodi u toploj i mirnoj prostoriji uz prisustvo lekara specijaliste medicine sporta ili kardiologa i medicinskog tehničara. Nakon što se ispitanik skine do pojasa, na grudi se nalepe elektrode za kontinuirano snimanje elektrokardiograma (EKG), a na nadlakticu se stavlja manžetna aparata za merenje krvnog pritiska. Na pokretnoj traci ispitanik se kreće prema programu koji se određuje u skladu sa njegovom starosnoj dobi, polom i telesnom masom, stepenom utreniranosti, vrstom sporta, a uz stalno praćenje krvog pritiska i snimanje EKG-a.

Nakon ergometrijskog testa lekari specijalisti sportske medicine ili kardiolozi utvrđuju da li je osoba sposobna da se bavi sportom i na kom nivou fizičkog opterećenja, odnosno daju savet na koji način bi pojedinac trebalo da se izlaže fizičkom naporu u okviru aktivnog ili rekreativnog bavljenja sportom.